«Μπαίνοντας ὁ εἰκοστός πρῶτος αἰῶνας , ἢδη ἐτοιμάζεται νὰ ξεμυτίσει ἀπό τὶς χαραμάδες του μιὰ τεραστίου μεγέθους μετριότητα, ἔτοιμη νά ξεχυθεί καὶ νά κατακαλύψει ὅλες τὶς πεδιάδες καὶ τὶς πλαγιές καὶ τά ὄρη τῶν πέντε Ἠπείρων· μὲ πλοκάμους κτιριακῶν συγκροτημάτων, ἀπαλείφοντας στὸν δρόμο της ὅ,τι βρεθεῖ, κωμοπόλεις, χωριά καί λαγκάδια με ὅλους τούς βοσκούς καὶ τὶς ἀγελάδες τους. Τὸ πολύ τῆς ισότητας μᾶς ἔφαγε , ποῦ μᾶς προίκισε μέ τὸν ἀέρα κλειστού στρατοπέδου. Άμε ὕστερα νά συλλάβεις τὸ θέαμα μιᾶς κόρης ὠς κινουμένου τοπίου, ἢ τὸ ἀνάλογον τῶν Πλατωνικῶν Πόλεων στούς ουρανούς μέ τὸ γαλάζιο λάμπος …
… Ποιοί λοιπόν εἴμαστε; Τὶ ζητάμε; Τὶ γράφει στὸ πίσω μέρος τῆς παλάμης τῆς χώρας μας ἡ τύχη; Ὄχι, ὄχι. Τὸ μόνο ποῦ γράφεται εἶναι τὸ ΠΛΟΥΣΙΩΤΑΤΟΝ ΤΟΥ ΕΛΑΧΙΣΤΟΥ, χαραγμένο στά πρυμναῖα τῶν καραβιῶν μὲ κεφαλαῖα Ἑλληνικά. Δηλαδή, χῶμα καὶ νερό. Ἑλληνιστί, βράχος καὶ θάλασσα».
Ώ γλυκιά πρωῒα τῆς ἀνθρωπότητας! Διαρκῆς πρωῒα. Ὅπου τό πορτοκάλι δέν γίνεται ποτέ μόλυβδος, ἀλλά καί στό σκοτάδι φαίνει χρυσός τό φῶς τῆς Μεσογείου. Τά δέντρα καί τά βράχια παραμένουν στή στάση ποῦ τ’ ἀφήνει κάθε φορά τό δάκτυλο τ’ ἀνέμου ἢ τοῦ κυμάτου, ἄλλοτε πάνω στήν ὁρμή κί ἄλλοτε στήν γαλήνη.
Ποῦ νά βρούνε στέγη οί ἄνθρωποι ἑνός τέτοιου χώρου ἐάν ὂχι στήν ἴδια τους τήν μοναδικότητα; Τήν μοναδικότητα τοῦ Νησιωτισμοῦ, τήν μοναδικότητα τοῦ Ἁγιοριτισμοῦ καί κείνη, τήν πιό σημαντική, τοῦ διαχρονικοῦ χαρακτήρα τῆς Γλώσσας, ὅπου τ΄ἀντικείμενα δέν ἄλλαξαν ἰδιοκτήτη ἐδῶ καί χιλιάδες χρόνια
Οδυσσέας Ελύτης. Απόσπασμα από το βιβλίο “Ο κήπος με τις αυταπάτες”, 1999
